AI có thể hỗ trợ học thuật, nhưng không được làm đồng tác giả hoặc chịu trách nhiệm nội dung

• AI đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong học thuật, nhưng vấn đề đạo đức và minh bạch trong việc sử dụng AI để viết bài nghiên cứu đang trở thành chủ đề nóng.

• Các tổ chức như COPE, Sage Publishing, APA và Học viện Khoa học Nam Phi đồng thuận rằng:

  • AI không được xem là đồng tác giả.

  • Tác giả phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về độ chính xác, đạo đức và tính toàn vẹn của nội dung dù có sử dụng AI.

• Phân biệt rõ giữa:

  • AI hỗ trợ (AI-assisted):

    • Dùng để sửa ngữ pháp, cải thiện cấu trúc câu, kiểm tra chính tả, tìm tài liệu tham khảo.

    • Không cần trích dẫn.

  • AI tạo nội dung (AI-generated):

    • AI viết một phần hoặc toàn bộ nội dung dựa trên prompt của tác giả.

    • Bắt buộc phải khai báo đầy đủ.

• Các rủi ro khi dùng AI tạo nội dung:

  • Hallucination: AI bịa ra thông tin sai lệch.

  • Nguy cơ đạo văn hoặc vi phạm bản quyền.

  • Không thể xác định rõ nguồn dữ liệu AI đã sử dụng để huấn luyện.

• Hướng dẫn trích dẫn AI:

  • Ghi rõ tên công cụ AI, ngày sử dụng và nội dung prompt đã nhập.

  • Nếu AI hỗ trợ các tác vụ như chỉnh code, tạo bảng biểu hoặc nén nội dung, nên ghi chú vào phần Lời cảm ơn (Acknowledgement).

• Tác giả vẫn phải đảm bảo kiểm tra tính chính xác, không thiên vị, không đạo văn, và tuân thủ tiêu chuẩn học thuật cao nhất.

• Khuyến nghị: Nếu không chắc chắn, hãy luôn khai báo việc sử dụng AI trong phần lời cảm ơn.

• Các quy định này có thể sẽ tiếp tục được cập nhật khi công nghệ AI phát triển nhanh chóng.

📌 AI có thể hỗ trợ nghiên cứu nhưng không được làm đồng tác giả. Việc dùng AI để sửa ngữ pháp không cần trích dẫn, nhưng nếu AI tạo ra nội dung, bắt buộc phải khai báo đầy đủ, bao gồm tên công cụ, ngày sử dụng và prompt. Tác giả phải chịu trách nhiệm tuyệt đối về độ chính xác và tính hợp pháp của nội dung. Đây là nguyên tắc đạo đức học thuật đang được COPE, Sage, APA và nhiều tổ chức áp dụng toàn cầu.

https://theconversation.com/can-academics-use-ai-to-write-journal-papers-what-the-guidelines-say-258824