AI giúp GDP Mỹ tăng 40% nhưng bóp nghẹt phần còn lại của nền kinh tế

• Ashburn, Virginia là “thủ phủ” trung tâm dữ liệu, tiêu thụ hơn 25% điện năng của công ty điện lực chính tại bang.

• Năm qua, khoảng 1/6 mức tăng 2% GDP thực Mỹ đến từ đầu tư thiết bị máy tính, viễn thông và trung tâm dữ liệu.

• Nếu tính thêm nâng cấp lưới điện và giá trị sở hữu trí tuệ phần mềm, ước tính AI đóng góp tới 40% tăng trưởng GDP thực – con số đáng kinh ngạc khi lĩnh vực này chỉ chiếm vài phần trăm GDP.

• Khác với đầu tư thông thường, các “ông lớn” công nghệ nay phải vay vốn để mở rộng hạ tầng AI, tin rằng nhu cầu tính toán sẽ bùng nổ trong vài năm tới.

• Mô hình “winner-takes-all” khiến chi phí điện hay lãi suất ít ảnh hưởng đến quyết định đầu tư. Nhiều dự án trung tâm dữ liệu quy mô gigawatt (bằng cả một thành phố nhỏ) đang được triển khai.

• Lịch sử dotcom gợi ý “cơn sốt” này còn có thể kéo dài. Thời kỳ 1990s, đầu tư hạ tầng internet cũng kéo GDP tăng mạnh trước khi sụp đổ. Sự hứng khởi với AI hiện còn mạnh hơn, nhiều người tin AI sẽ mang lại tự động hóa hàng loạt và tăng trưởng nhanh chưa từng có.

• Tuy nhiên, tăng trưởng dựa trên AI lại làm suy yếu các lĩnh vực khác: xây dựng nhà ở và đầu tư doanh nghiệp ngoài AI đều sụt giảm, tiêu dùng thực từ tháng 12/2024 đến nay gần như không tăng.

• Giá điện trung bình Mỹ tăng 7% trong năm 2025, một phần do nhu cầu khổng lồ từ trung tâm dữ liệu.

• Nền kinh tế đang tái phân bổ: ngành nhạy cảm với lãi suất và năng lượng giảm vai trò, trong khi AI gánh phần tăng trưởng.

• Rủi ro: nếu chi tiêu AI giảm vì thiếu điện hoặc chip, tăng trưởng Mỹ sẽ sụt mạnh giống “bong bóng dotcom” – để lại nền kinh tế chung vốn đã mong manh.

📌 Năm qua, khoảng 1/6 mức tăng 2% GDP thực Mỹ đến từ đầu tư thiết bị máy tính, viễn thông và trung tâm dữ liệu. Nếu tính thêm nâng cấp lưới điện và giá trị sở hữu trí tuệ phần mềm, ước tính AI đóng góp tới 40% tăng trưởng GDP thực – con số đáng kinh ngạc khi lĩnh vực này chỉ chiếm vài phần trăm GDP.. Song, nó đẩy giá điện tăng 7%, khiến xây dựng và đầu tư phi-AI lao dốc. Nền kinh tế Mỹ đang lệ thuộc vào chi tiêu công nghệ cao, giống thời dotcom 1990s. Nếu đầu tư AI chậm lại, tăng trưởng có thể sụp đổ, để lại hệ quả nặng nề cho toàn bộ nền kinh tế.

https://www.economist.com/finance-and-economics/2025/08/18/how-americas-ai-boom-is-squeezing-the-rest-of-the-economy

How America’s AI boom is squeezing the rest of the economy
Beware the data-centre takeover
Aug 18th 2025
4 min read
If artificial-intelligence models have a hometown, it is probably Ashburn, northern Virginia, just outside of Washington, DC. Attentive window-seaters flying into Dulles airport might notice a clutch of white-roofed boxes jutting out next to rows of suburban culs-de-sac. Those data centres are part of a cluster—the world’s biggest—which last year guzzled more than a quarter of the power produced by Virginia’s main electrical utility.
Fears of a slowdown abound in America, with high interest rates and tariff chaos weighing on most of the economy. But they are doing little to reduce the breakneck pace at which firms are building the infrastructure needed for AI. Something like a sixth of the 2% rise in American real GDP over the past year has come from investments in computer and communications equipment, including chips, and data centres. Add in the grid upgrades to power AI models, plus the intellectual-property value of the software itself, and one estimate puts the boom’s contribution to real GDP growth at 40%. It is an astonishing figure for a sector that accounts for just a few percent of America’s total GDP.
The AI buildout is not a normal investment boom. Until recently, big tech firms paid for most of it from their earnings and cash piles. Now the scale of construction is too great even for these giants, so they are turning to borrowing. They are building data centres in the belief that AI will drive explosive economic growth, and hence demand for computing power, within a matter of years. This is not like building houses or factories. It is a high-reward, winner-takes-all market, in which ordinary concerns such as the cost of borrowing are easy, and tempting, to wave away.
And that is just what the big tech firms are doing. In the face of their determination to build AI infrastructure at any cost, higher interest rates offer little deterrent. Neither does the cost of electricity: schemes for gigawatt-scale data centres, demanding as much power as a small city, are increasingly in vogue.

Chart: The Economist
If the history of the dotcom boom in the late 1990s is anything to go by, the mania could have much further to run. Then, the rollout of costly technology required to build the internet continued for many years, with a much sharper impact on GDP than America has experienced so far from AI (see chart 1). If anything, the early enthusiasm for AI has been even greater than that in the internet’s youth. For all the Y2K-era excitement, few expected the web to lead to mass automation or unprecedentedly fast economic growth. Both are now fairly mainstream predictions about AI among the Silicon Valley set.
The trouble is that the very sector powering so much of America’s economic growth is squeezing the rest of its output. Housebuilders, for instance, cannot afford to be blithe about higher borrowing costs. Data centres have also constrained the rest of the economy by keeping energy prices high. Average American electricity bills have risen by 7% so far in 2025, at least in part due to the extra strain data centres have put on the grid.

Chart: The Economist
Sure enough, look beyond AI and much of the economy seems sluggish. Real consumption has flatlined since December. Housebuilding has slumped, as has non-AI business investment (see chart 2). Both are highly sensitive to interest rates, and so act as bellwethers for output more broadly.
In other words, an economy-wide reallocation is under way: interest rate- and energy-sensitive sectors are contributing less to growth, while AI investment contributes more. And if it is to continue to do so, big tech firms must continue to increase spending. Any slowdown in capital expenditure—say, if constraints on power or chip availability bite—would mean less support for overall economic growth.
Should that happen, there would be the silver lining that interest rates and energy prices would probably fall, too, easing the pressure on the rest of the economy. History, though, carries a warning. After the dotcom boom came a ferocious bust. A similar drop in AI investment would remove a big source of America’s growth just as the rest of the economy has begun to look fragile. If desire for data centres cools, it is not just Ashburn that might be in trouble. ■