AI nguồn mở và điện toán đám mây là chìa khóa giúp các quốc gia xây dựng AI chủ quyền

• Tại hội nghị East Tech West 2025 ở Bangkok, các chuyên gia nhấn mạnh rằng AI nguồn mở và điện toán đám mây (cloud computing) là chìa khóa để các quốc gia xây dựng “AI chủ quyền” (sovereign AI) – khả năng kiểm soát công nghệ AI, dữ liệu và hạ tầng phù hợp với nhu cầu quốc gia.

• Kasima Tharnpipitchai, Giám đốc chiến lược AI tại SCB 10X, cho rằng hầu hết các mô hình AI hiện tại như OpenAI và Anthropic đều dựa trên ngôn ngữ tiếng Anh, không phản ánh đầy đủ văn hóa và ngôn ngữ của các quốc gia khác.

• ASEAN, với 700 triệu dân và 61% dưới 35 tuổi, cùng với 125.000 người dùng internet mới mỗi ngày, đang có lợi thế lớn để phát triển AI chủ quyền.

• Jeff Johnson, Giám đốc AWS ASEAN, nhấn mạnh cloud và AI cần được dân chủ hóa để hỗ trợ mọi doanh nghiệp, từ startup đến tập đoàn lớn.

• AI nguồn mở (open-source) giúp quốc gia xây dựng hệ sinh thái AI mạnh mẽ hơn, thay vì phụ thuộc vào các mô hình đóng. Ví dụ: DeepSeek của Trung Quốc và Llama của Meta đều hướng tới AI nguồn mở, dù còn một số hạn chế.

• Cecily Ng (Databricks) cho biết open-source giúp doanh nghiệp và chính phủ có nhiều lựa chọn hơn, thúc đẩy tự chủ công nghệ.

• Prem Pavan (Red Hat) bổ sung: ngoài ngôn ngữ, hiện nay quyền sở hữu phần cứng và hạ tầng tính toán nội địa (local compute) cũng là yếu tố then chốt.

• Các nhà cung cấp cloud như AWS, Microsoft Azure, Tencent Cloud, AIS Cloud, True IDC đang hỗ trợ AI nội địa hóa tại Đông Nam Á với mô hình “pay for what you use”, giúp giảm chi phí và hạ thấp rào cản tiếp cận AI.

• Theo UNCTAD, AI có thể đạt giá trị 4,8 nghìn tỷ USD vào năm 2033, nhưng nguy cơ bất bình đẳng trong phân bổ lợi ích AI là rất lớn nếu không phát triển hạ tầng AI chung và mô hình nguồn mở.

📌 AI nguồn mở và cloud là chìa khóa giúp ASEAN xây dựng AI chủ quyền, giảm phụ thuộc vào Big Tech, thúc đẩy sự tự chủ công nghệ và tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên AI trị giá 4,8 nghìn tỷ USD.

https://www.cnbc.com/2025/07/01/nations-build-sovereign-ai-open-source-models-cloud-computing.html