Các công ty phương Tây đang thử nghiệm mô hình AI DeepSeek của Trung Quốc

https://www.economist.com/business/2025/03/13/western-companies-are-experimenting-with-deepseek

Các công ty phương Tây đang thử nghiệm với DeepSeek
Nhưng lo ngại về an ninh, kiểm duyệt và sự phụ thuộc vào Trung Quốc vẫn còn tồn tại

Minh họa: Rose Wong
13 tháng 3, 2025

Hai tháng sau khi ra mắt, DeepSeek R1 — mô hình đã khiến các chuyên gia kinh ngạc và khiến cổ phiếu công nghệ Mỹ sụt giảm vào tháng 1 — vẫn chưa có đối thủ. Mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) của công ty Trung Quốc này vẫn là sản phẩm mã nguồn mở tốt nhất được phát hành bởi bất kỳ phòng thí nghiệm nào, ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Tại quê nhà, DeepSeek đã lan truyền với tốc độ chóng mặt. Nó cũng đang dần được đón nhận ở các nơi khác trên thế giới.

Giá trị mà các mô hình mã nguồn mở của DeepSeek mang lại rất khó để bỏ qua. Các lập trình viên có thể sử dụng chúng mà không cần xin phép hoặc trả phí, và có thể tải về để chạy trên phần cứng của công ty nếu muốn cải thiện hiệu năng hoặc đảm bảo quyền riêng tư. Điều đó đặt DeepSeek vào một nhóm khác so với các phòng thí nghiệm khép kín nhưng có năng lực kỹ thuật ấn tượng hơn, như OpenAI.

Một số công ty phương Tây đã bắt đầu áp dụng các mô hình của DeepSeek, hiện đã được các nhà cung cấp dịch vụ đám mây như Amazon và Microsoft hỗ trợ. Gloo, một nền tảng nhắn tin dành cho các nhà thờ được thành lập bởi Pat Gelsinger — người cho đến tháng 12 vẫn là CEO của Intel — đã sử dụng mô hình này làm nền tảng cho chatbot của mình. Latenode, một nền tảng tự động hóa, đã bắt đầu cung cấp R1 ngay sau khi mô hình này được ra mắt, lưu ý rằng khả năng hỗ trợ các ngôn ngữ ngoài tiếng Anh của R1 là điểm hấp dẫn đối với các nhà tiếp thị nội dung đang tìm cách dịch tài liệu.

Meta, đối thủ mã nguồn mở chính của DeepSeek, đã cử các nhà nghiên cứu phân tích R1 để rút ra các bài học và áp dụng vào dòng mô hình Llama của công ty.

Điều đáng ngạc nhiên là các ngân hàng châu Âu đã nổi lên như một điểm nóng trong các thử nghiệm về DeepSeek. Các quy tắc bảo mật nghiêm ngặt hạn chế mức độ mà ngành tài chính có thể phụ thuộc vào các dịch vụ AI trên nền tảng đám mây. Điều này khiến các mô hình mã nguồn mở được lưu trữ nội bộ trở thành một lựa chọn thay thế hấp dẫn. Theo The Information (một trang tin tức), NatWest và HSBC — hai ngân hàng của Anh — đều đang thử nghiệm xây dựng các dịch vụ dựa trên R1, cùng với BBVA của Tây Ban Nha.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp phương Tây vẫn tỏ ra thận trọng. Vấn đề bảo mật thường là mối quan tâm chính, và đây có thể là mối lo ngại lớn hơn đối với người Mỹ so với người châu Âu. Một giám đốc điều hành người Mỹ cho biết ông sẽ chỉ chạy các mô hình của DeepSeek trên một máy tính "air-gapped" (tức là không được kết nối với bất kỳ hệ thống nào của công ty) — mặc dù để DeepSeek có thể cài cắm các mã độc vào mô hình của mình sẽ cần đến một đột phá lớn trong khoa học máy tính.

Hơn nữa, Nhà Trắng đang xem xét cấm ứng dụng chatbot của DeepSeek trên các thiết bị của chính phủ với lý do an ninh quốc gia, và có thể sẽ đi xa hơn, bao gồm cả khả năng cấm các nhà cung cấp dịch vụ đám mây của Mỹ cung cấp các mô hình của DeepSeek. Động thái này có thể gây ra tác động tiêu cực lớn đối với việc tiếp nhận công nghệ này.

Ngược lại, người châu Âu có thể sẽ không có nhiều sự lựa chọn. Không có một công ty AI bản địa nào của châu Âu có thể sánh ngang với DeepSeek. Cuộc chiến thương mại của Donald Trump và mối quan hệ thân thiết của ông với Vladimir Putin có nghĩa là một số công ty và nhà hoạch định chính sách châu Âu có thể muốn giảm sự phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ.

Vào cuối tháng 2, DeepSeek đã khiến việc khai thác công nghệ của mình trở nên dễ dàng hơn bằng cách cung cấp miễn phí mã nguồn mà công ty đã sử dụng để tạo ra các mô hình của mình. Trước đây, DeepSeek chỉ chia sẻ các chi tiết về quy trình huấn luyện hệ thống của mình — điều này đã tỏ ra hiệu quả hơn nhiều so với các phương pháp mà các công ty phương Tây áp dụng. Nhưng giờ đây, các công ty đã có quyền truy cập vào chính xác mã nguồn mà công ty tiên phong của Trung Quốc đã sử dụng để phát triển các mô hình của mình. Chỉ trong tuần qua, đã có hàng nghìn lượt tải xuống.

Việc sử dụng phương pháp của DeepSeek có thể là một lựa chọn tốt cho các công ty đang tìm cách hưởng lợi từ những đột phá của DeepSeek mà không phải đối mặt với vấn đề kiểm duyệt của Trung Quốc — đây là rào cản cuối cùng đối với việc áp dụng rộng rãi. Ví dụ, nếu hỏi chatbot của DeepSeek về sự kiện Thiên An Môn, nó sẽ trả lời rằng muốn “nói về một chủ đề khác.”

Một số công ty đã có cách tiếp cận trực tiếp hơn để giải quyết vấn đề đó. Perplexity, một công cụ tìm kiếm AI của Mỹ, đã lấy R1 và huấn luyện lại nó để đảm bảo rằng nó tạo ra thông tin "không thiên vị, chính xác và có căn cứ." Công ty đã đặt tên cho phiên bản của mình với niềm tự hào dân tộc là “R1 1776.” ■

Western companies are experimenting with DeepSeek
But concerns over security, censorship and dependence on China remain
An illustration of a a whale shape filled with electrical parts being taken apart by people around it.
Illustration: Rose Wong
Mar 13th 2025

Two months on from its release, DeepSeek’s R1, which wowed experts and caused American tech stocks to crash in January, is still unbeaten. The Chinese firm’s artificial-intelligence (AI) model remains the best open-source offering released by any lab, anywhere in the world. Back home it has spread like wildfire. It is catching on in the rest of the world as well.
The value offered by DeepSeek’s open-source models is hard to ignore. They can be used by coders without asking permission or paying a fee, and can be downloaded and run on a company’s own hardware if it wishes to do so for performance or privacy reasons. That puts DeepSeek in a different category to more technically impressive but closed labs like OpenAI.
Some companies in the West have already begun to adopt DeepSeek’s models, which are now supported by cloud providers including Amazon and Microsoft. Gloo, a messaging platform for churches founded by Pat Gelsinger, who until December was the chief executive of Intel, has used the model as the basis for its chatbot. Latenode, an automation platform, began offering R1 shortly after the model was launched, noting that its support for non-English languages was appealing to content marketers looking to translate material. Meta, DeepSeek’s main open-source rival, has assigned researchers to pull apart R1 and apply the lessons to its own family of Llama models.
Perhaps surprisingly, European banks have emerged as a hotbed of experimentation. Strict confidentiality rules limit how much the financial sector can rely on cloud-based AI services. That makes open-source models hosted internally an attractive alternative. Natwest and HSBC, two British lenders, are both experimenting with building their services on top of R1, as is Spain’s BBVA, according to the Information, a news site.
Many Western businesses, though, remain cautious. Security is often the concern, and one that may preoccupy Americans more than Europeans. One American boss says he would only run DeepSeek’s models on an “air-gapped” computer with no connection to his firm’s systems—even though it would have taken a breakthrough in computer science for DeepSeek to have smuggled malicious capabilities into the model itself.
Moreover, the White House is considering banning DeepSeek’s chatbot app on government devices, on national-security grounds, and could decide to go further, including possibly preventing American cloud providers from offering DeepSeek’s models at all. That would have a chilling effect on adoption.
Europeans, by comparison, may find themselves with little choice. None of the old continent’s homegrown ai champions are of the calibre of DeepSeek. Donald Trump’s trade war and his overtures towards Vladimir Putin mean that some European companies and policymakers may want to lower their reliance on American tech.
In late February DeepSeek made it even easier for others to harness its technology by making the code it used to create its models available free of charge. Previously DeepSeek had only shared details of the process it used to train its systems, which was far more efficient than the approaches taken by Western firms. But now companies have access to the exact code used by the Chinese pioneer to develop its models. Thousands have downloaded it in the past week alone.
Using DeepSeek’s methodology may be a good option for companies looking to benefit from its breakthroughs while avoiding the Chinese censorship that is embedded in its models—a final hurdle to adoption. Ask DeepSeek’s chatbot about Tiananmen Square, for example, and it will want to “talk about something else”. Others have taken a more direct approach to tackling that problem. Perplexity, an American AI search engine, has taken R1 and retrained it to ensure it produces “unbiased, accurate, and factual information”. It has dubbed its creation, with patriotic fervour, “R1 1776”. ■