Các nước vùng Vịnh như Ả Rập Xê Út và UAE đang coi AI là trụ cột thay thế dầu mỏ trong chiến lược đa dạng hóa kinh tế. Saudi tuyên bố: “Thay vì xuất khẩu dầu, chúng tôi sẽ xuất khẩu dữ liệu.”
AI phù hợp với vùng Vịnh do yêu cầu cao về vốn, đất và năng lượng – những thứ khu vực này có thừa.
Saudi Arabia lập công ty AI nhà nước “Humain”, được hậu thuẫn bởi Quỹ đầu tư công trị giá 940 tỷ USD.
Abu Dhabi đang đầu tư qua quỹ MGX (thuộc khối tài sản 1.700 tỷ USD).
Cả hai đã ký thỏa thuận với các công ty Mỹ để đổi chip và nhân lực lấy tiền và cơ sở lưu trữ dữ liệu.
Lợi ích tiềm năng:
Tăng đầu tư, nâng năng suất, giảm chi phí cho bộ máy công quyền.
McKinsey dự báo: AI có thể đóng góp 150 tỷ USD vào GDP các nước GCC.
Thách thức lớn:
Các dự án "siêu to khổng lồ" thường quá ngân sách, hiệu quả thấp.
Hạ tầng dữ liệu ngốn điện và nước, có thể làm tổn hại kinh tế nếu lạm dụng.
Giải pháp bền vững hơn:
Ứng dụng AI vào các ngành chiến lược như sản xuất, logistics, năng lượng, tài chính, và đô thị thông minh.
Ví dụ: Saudi Aramco dùng AI phát hiện rò rỉ, UAE hướng đến chiến lược AI 2031 cho tài chính và thành phố thông minh.
Khủng hoảng kỹ năng:
UAE thu hút chuyên gia nhờ thuế thấp, lương cao, nhưng thiếu hệ sinh thái nội địa.
Thiếu hụt 50% nhân lực AI tại Saudi, nhất là mảng machine learning và khoa học dữ liệu.
Học sinh UAE dưới mức OECD về toán, đọc và khoa học.
Khung pháp lý còn yếu:
Các công ty nước ngoài lo ngại dữ liệu bị giám sát dưới chế độ kiểm soát.
Muốn giữ vai trò trung tâm dữ liệu toàn cầu, các quốc gia vùng Vịnh cần chứng minh tính minh bạch và tin cậy.
📌 Các quốc gia vùng Vịnh đang đầu tư lớn vào AI với kỳ vọng thay thế dầu mỏ bằng “dữ liệu”. Dù có ưu thế về vốn và năng lượng, họ đối mặt với thiếu kỹ năng nghiêm trọng, đặc biệt trong machine learning và khoa học dữ liệu. AI có thể đóng góp 150 tỷ USD vào kinh tế GCC, nhưng điều đó đòi hỏi đầu tư vào giáo dục, khởi nghiệp công nghệ và xây dựng khung pháp lý tin cậy để thu hút hợp tác quốc tế.
https://www.ft.com/content/1585a227-76db-49b3-a78e-5d5adf0997e7
#FT