Cuốn sách The AI Con của Alex Hanna và Emily M. Bender tiết lộ rằng AI hiện đại phụ thuộc vào hàng triệu lao động vô hình, làm công việc dán nhãn dữ liệu, kiểm duyệt và kiểm tra nội dung độc hại.
Ví dụ, hãng xe tự lái Cruise thừa nhận robotaxi của họ phải nhờ người điều khiển từ xa 2–4% thời gian trong các tình huống phức tạp.
Công việc bao gồm:
Vẽ khung quanh đối tượng trong ảnh để huấn luyện xe tự lái.
Đánh giá mức độ hữu ích, phản cảm hoặc sai lệch của phản hồi từ mô hình ngôn ngữ.
Gắn nhãn các nội dung bạo lực, khiêu dâm hoặc phát ngôn thù ghét.
ImageNet, bộ dữ liệu nền tảng cho AI thị giác, được tạo nên nhờ 50.000 lao động từ 167 quốc gia, thực hiện trên nền tảng Amazon Mechanical Turk (MTurk) trong hơn 2,5 năm, với hơn 14 triệu hình ảnh.
Các công ty như Sama, Remotasks, Prolific hoạt động dưới mô hình thuê ngoài, đẩy trách nhiệm và điều kiện lao động tồi tệ xuống tầng thấp nhất.
Lao động phải tiếp xúc với nội dung cực kỳ độc hại nhưng không nhận được hỗ trợ tâm lý đầy đủ. Ví dụ, một nhân viên tại Sama cho biết sau 5 tháng, gia đình không còn nhận ra anh sau khi tiếp xúc quá lâu với nội dung tra tấn và bạo lực.
Công việc redteaming cũng phổ biến: thử nghiệm AI bằng cách đặt các câu hỏi khiêu khích, bạo lực hoặc đạo đức để kiểm tra phản ứng.
Tình trạng mất việc đột ngột, khóa tài khoản mà không có lý do là rất phổ biến, như vụ Remotasks chặn toàn bộ lao động tại Kenya, Rwanda, Nam Phi vào năm 2024.
Công việc này lẽ ra có thể bền vững nếu có bảo vệ quyền lợi lao động, hỗ trợ tâm lý và mức lương xứng đáng.
📌 Cuốn The AI Con vạch trần rằng AI không hoàn toàn là phép màu công nghệ, mà được xây dựng trên lưng của hàng triệu lao động vô hình, đối mặt với nội dung độc hại mỗi ngày với mức lương rẻ mạt. Công nghiệp AI hiện đại tồn tại nhờ bóc lột dữ liệu và sức lao động giá rẻ toàn cầu.
https://restofworld.org/2025/the-ai-con-book-invisible-labor/