Trung Quốc siết xuất khẩu đất hiếm: Lợi cho Bắc Kinh, thảm họa cho doanh nghiệp

• Lệnh kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc từ tháng 4/2025 gây gián đoạn nghiêm trọng cho chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong ngành sản xuất ô tô và xe điện.

• Trong hai tháng sau khi lệnh hạn chế được áp dụng, xuất khẩu nam châm đất hiếm giảm đến 75%, khiến nhiều hãng xe buộc phải dừng một phần sản xuất.

• Trung Quốc sản xuất 90% nam châm đất hiếm toàn cầu. Trong năm 2024, xuất khẩu chiếm 18-50% doanh thu của 11 nhà sản xuất nam châm lớn nhất.

• Các công ty trong nước chịu thiệt kép: vừa mất khách hàng quốc tế do hạn chế xuất khẩu, vừa gặp nhu cầu nội địa yếu và cạnh tranh khốc liệt trong ngành xe điện.

• Một số nhà sản xuất vừa và nhỏ đã giảm sản lượng khoảng 15% trong tháng 4 và 5. Hàng tồn kho tăng mạnh do sản phẩm tùy biến khó bán lại trong nước.

• Dù Mỹ và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận ngày 27/6 để giảm nhẹ hạn chế, việc triển khai sẽ mất nhiều thời gian và thủ tục cấp phép phức tạp, gây trì hoãn kéo dài.

• Một số công ty như Baotou Tianhe và Zhenghai Magnetics đã đề cập đến tác động trong báo cáo tài chính, trong đó Zhenghai nhận được giấy phép xuất khẩu nhưng chưa rõ hiệu quả.

• Việc hồi phục xuất khẩu sẽ diễn ra chậm như trường hợp của germani và antimon – hai khoáng sản cũng bị Trung Quốc kiểm soát từ năm 2023-2024.

• Dữ liệu cho thấy châu Âu hiện chỉ nhận được một phần nhỏ antimon từ Trung Quốc, gây thiếu hụt nghiêm trọng cho các nhà sản xuất ắc quy chì-axit.

• Các chuyên gia cảnh báo quy trình xin giấy phép sẽ trở thành rào cản lâu dài, làm tăng chi phí và thời gian chờ đợi. Điều này có thể dẫn đến làn sóng hợp nhất ngành.

📌 Xuất khẩu nam châm đất hiếm từ Trung Quốc giảm 75% chỉ trong hai tháng sau lệnh hạn chế, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và gây khủng hoảng nội địa. Dù Trung Quốc hưởng lợi thế chiến lược, doanh nghiệp trong nước đối mặt tồn kho lớn, nhu cầu yếu và nguy cơ tái cấu trúc ngành. Việc khôi phục xuất khẩu dự kiến sẽ kéo dài với chi phí cao hơn và quy định chặt chẽ hơn.

https://www.reuters.com/world/china/chinas-rare-earth-export-controls-are-good-beijing-bad-business-2025-07-07/