UNESCO đề xuất hướng dẫn sử dụng AI trong hệ thống tư pháp nhằm bảo vệ quyền con người và nguyên tắc pháp quyền

• UNESCO đang xây dựng hướng dẫn sử dụng AI trong hệ thống tòa án và tư pháp, nhằm đảm bảo việc áp dụng công nghệ này phù hợp với các nguyên tắc cơ bản về công lý, quyền con người và pháp quyền.

• Nhiều tòa án, thẩm phán và công ty luật trên toàn cầu đã bắt đầu áp dụng AI tạo sinh mà không có tiêu chuẩn hay hướng dẫn cụ thể. Ví dụ: Brazil sử dụng ChatGPT để phân tích các vụ án đang diễn ra, Argentina dùng mô hình ngôn ngữ lớn để tóm tắt quyết định của thẩm phán, Tòa án Tối cao Ấn Độ dùng AI để dịch tài liệu pháp lý.

• Theo khảo sát của UNESCO năm 2023, 44% nhân viên tư pháp đã sử dụng các công cụ AI như ChatGPT cho công việc, nhưng chỉ 9% cho biết tổ chức của họ có hướng dẫn hoặc đào tạo liên quan đến AI.

• UNESCO cảnh báo việc sử dụng AI không đúng cách có thể làm suy yếu quyền con người như xét xử công bằng, tiếp cận công lý, quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu, bình đẳng trước pháp luật và không phân biệt đối xử.

• Hướng dẫn của UNESCO đề xuất các tổ chức tư pháp cần đánh giá sự cần thiết và phù hợp khi áp dụng AI, đánh giá tác động đến quyền con người, chọn hệ thống AI minh bạch về dữ liệu huấn luyện, yêu cầu can thiệp của con người và kiểm toán thuật toán.

• Đối với cá nhân, UNESCO khuyến nghị cần nhận thức rõ công dụng và hạn chế của công cụ AI, tránh phụ thuộc quá mức, xác minh độ chính xác của kết quả AI và công khai thông tin về việc sử dụng AI.

• UNESCO cũng đề xuất cấm sử dụng AI trong một số lĩnh vực nhạy cảm như đưa ra quyết định pháp lý ràng buộc đơn phương.

• Nhiều công ty công nghệ lớn như Palantir, Microsoft, ByteDance đang phát triển và triển khai các công cụ AI cho lĩnh vực pháp lý và quốc phòng, gây lo ngại về quyền riêng tư và tự do dân sự.

• Chính phủ Mỹ đang thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng AI trong khu vực công, với mục tiêu tuyển dụng 500 nhân sự AI vào chính phủ liên bang đến cuối năm tài chính 2025.

📌 UNESCO cảnh báo việc sử dụng AI trong hệ thống tư pháp toàn cầu đang diễn ra mà không có hướng dẫn cụ thể, có thể gây rủi ro về quyền con người và công lý. Tổ chức này đề xuất hướng dẫn toàn diện để đảm bảo AI được áp dụng minh bạch, có trách nhiệm trong lĩnh vực pháp lý, với sự giám sát của con người.

https://fortune.com/2024/08/08/ai-guidelines-unesco-un-legal-law-judges-courts/