Việt Nam trên hành trình chuyển đổi số: GSMA đánh giá tiến độ và thách thức

• Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia số đang phát triển với điểm số Digital Nations Index nằm dưới 50, tập trung vào các yếu tố như cơ sở hạ tầng, đổi mới, quản trị dữ liệu và kỹ năng con người để thúc đẩy nền kinh tế số.

• Cơ sở hạ tầng: Việt Nam đạt bước tiến lớn khi triển khai IPv6, đạt mức 55,6% vào tháng 9/2024. Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành việc chuyển đổi IPv6 vào năm 2025, đồng thời triển khai các hệ thống IoT và 5G để hỗ trợ nhu cầu tăng trưởng số hóa.

• Dự án hạ tầng viễn thông: Việt Nam hướng tới để tăng cường kết nối internet, phục vụ các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục và giao thông. Đây là một trong những định hướng chiến lược nhằm cải thiện khả năng kết nối của các tỉnh thành xa xôi.

• Quản trị dữ liệu: Việt Nam đang đẩy mạnh bảo vệ dữ liệu cá nhân thông qua các cải cách pháp lý, xây dựng khung pháp lý bảo vệ thông tin người dùng trong thời kỳ số hóa. Việt Nam tích cực học hỏi từ các quốc gia như Nhật Bản, Singapore trong việc xây dựng các tiêu chuẩn cao về bảo vệ dữ liệu.

• Đổi mới: Việt Nam vẫn còn hạn chế về năng lực đổi mới so với các nước dẫn đầu như Singapore và Hàn Quốc. Tuy nhiên, các chương trình startup hỗ trợ đổi mới sáng tạo đang phát triển mạnh, với sự hỗ trợ từ chính phủ và khu vực tư nhân nhằm tạo điều kiện cho các công nghệ mới như AI, blockchain và IoT.

• An ninh mạng: Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức về an ninh mạng, bao gồm các cuộc tấn công mạng và rò rỉ thông tin cá nhân. Báo cáo từ Viettel cho thấy thông tin cá nhân bị đánh cắp tăng 50% trong 6 tháng đầu năm 2024. Để cải thiện an ninh mạng, Việt Nam tích cực hợp tác với ASEAN và các nước khác thông qua các cơ chế bảo mật như ASEAN Regional CERT, đóng vai trò nâng cao khả năng ứng phó với các sự cố mạng.

• Năng lực con người: Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu nâng cao kỹ năng số cho người dân, đặc biệt ở nhóm người lao động và sinh viên, nhằm đảm bảo rằng tất cả mọi người có thể tham gia vào nền kinh tế số. Các sáng kiến đào tạo và phát triển kỹ năng số cho sinh viên và người lao động đang được triển khai để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường lao động kỹ thuật số.

• Mối đe dọa trực tuyến tại Việt Nam: Các cuộc tấn công mạng vào hạ tầng viễn thông và doanh nghiệp ngày càng gia tăng, đặc biệt là các cuộc tấn công mã độc tống tiền và đánh cắp thông tin cá nhân. Việt Nam hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế để nâng cao khả năng bảo vệ mạng và ứng phó với rủi ro mạng.

• Khuyến nghị của GSMA cho Việt Nam: Báo cáo của GSMA khuyến nghị Việt Nam cần thúc đẩy chính sách thu hút đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật số, tăng cường hợp tác công tư và quốc tế, và xây dựng các cơ chế bảo vệ dữ liệu mạnh mẽ hơn nhằm duy trì và nâng cao niềm tin số.

📌 Việt Nam đang nỗ lực trong hành trình chuyển đổi số qua việc phát triển cơ sở hạ tầng và nâng cao năng lực bảo vệ dữ liệu. Báo cáo Digital Nations Index của GSMA đóng vai trò quan trọng trong định hướng chiến lược phát triển quốc gia số cho Việt Nam.

https://data.gsmaintelligence.com/research/research/research-2024/digital-nations-in-asia-pacific-preserving-digital-trust

• GSMA công bố chỉ số Digital Nations Index đánh giá 18 quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, đo lường qua 5 yếu tố: cơ sở hạ tầng, đổi mới, quản trị dữ liệu, an ninh mạng, và năng lực con người.

• 3 quốc gia hàng đầu: Singapore, Úc và Hàn Quốc, có điểm số trên 70, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ về cơ sở hạ tầng và đổi mới; các nước Papua New Guinea, Campuchia và Nepal đạt điểm thấp nhất.

• Cơ sở hạ tầng: Singapore dẫn đầu với điểm 74 nhưng vẫn còn cải thiện; tại Việt Nam, hơn 55,6% đã chuyển sang IPv6 nhằm đáp ứng nhu cầu kết nối thiết bị IoT, trong khi các dự án 5G như Maxis và Huawei tại Ấn Độ đang phát triển công nghệ 5G-Advanced.

• Đổi mới: Nhật Bản và Ấn Độ đầu tư lớn vào AI và hệ sinh thái startup, Malaysia hợp tác với các công ty khởi nghiệp nông nghiệp để ứng dụng AI và 5G vào nông nghiệp bền vững.

• Quản trị dữ liệu: Nhật Bản và Philippines đạt điểm tối đa nhờ các chính sách bảo vệ dữ liệu mạnh mẽ; Thái Lan thành lập Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân (PDPC) để tăng cường giám sát và nâng cao nhận thức.

• An ninh mạng: Úc đạt điểm tối đa với các sáng kiến như Mạng Quốc gia An toàn Lượng tử tại Singapore và công cụ đánh giá miễn dịch số AIS ở Thái Lan, hỗ trợ người dân hiểu rõ hơn về rủi ro mạng.

• Năng lực con người: Singapore và Hàn Quốc đứng đầu, song cả khu vực gặp thách thức từ dân số già và thiếu kỹ năng số trong nhóm người lớn tuổi. Malaysia triển khai nhiều sáng kiến nâng cao kỹ năng số cho người lớn tuổi và phụ nữ, đồng thời hợp tác với các tổ chức giáo dục để phát triển kỹ năng kỹ thuật số cho giới trẻ.

• Mối đe dọa trực tuyến: Tình trạng lừa đảo, giả mạo video, đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng gia tăng, đặc biệt với các vụ như đánh cắp 1,5 terabyte dữ liệu tại Indonesia và Nhật Bản, làm suy giảm niềm tin số. Các nước ASEAN hợp tác thông qua Mạng lưới Đáp ứng Sự cố Máy tính để chia sẻ thông tin và giảm thiểu rủi ro.

• Giải pháp bảo vệ niềm tin số: Khuyến khích môi trường chính sách thúc đẩy đầu tư, huy động sự hợp tác đa ngành, mở rộng hợp tác quốc tế và xây dựng cơ chế hỗ trợ nạn nhân nhằm nâng cao khả năng phục hồi của hệ sinh thái số.